Άγραφα
Στη Νότια Πίνδο, η περιοχή των Αγράφων γεμάτη παρθένες
διαδρομές είναι ένα από τα τελευταία προπύργια των βέρων φυσιολατρών. Ο
καλύτερος τρόπος να τη γνωρίσετε είναι με 4x4 ή περπατώντας. Δεν ξέρουμε αν
όντως τα Άγραφα πήραν το όνομά τους από την εποχή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας
όταν λόγω θέσης και χαρακτήρα των κατοίκων η είσπραξη των φόρων ήταν αδύνατη με
αποτέλεσμα η περιοχή να μην καταγράφεται σε επίσημα έγγραφα.
Το σίγουρο είναι
πως ακόμα και σήμερα θα πρέπει να διασχίσετε ένα άγριο τοπίο στην κοιλάδα του
Αγραφιώτη ποταμού και να οδηγήσετε σε χωματόδρομο για να φτάσετε μέχρις εδώ^ το
χωριό Άγραφα απέχει από το Καρπενήσι 90 χλμ. εκ των οποίων τα τελευταία 26, από
το χωριό Κρέντη και μετά είναι σε χώμα. Από κει και πέρα όμως κρύβεται η
αληθινή πρόκληση που μπορούν να την απολαύσουν όσοι διαθέτουν 4x4 και
οπωσδήποτε οι πεζοπόροι. Η περιοχή δεν έχει την τουριστική ανάπτυξη της
υπόλοιπης Ευρυτανίας. Διαθέτει λίγους αλλά αξιοπρεπείς ξενώνες και παραμένει
πόλος έλξης για ορειβάτες και εραστές του εναλλακτικού τουρισμού που
απολαμβάνουν το ράφτινγκ στον Ταυρωπό και το κανό καγιάκ στην τεχνητή Λίμνη
Κρεμαστών. Το χωριό Άγραφα δεσπόζει στην περιοχή, είναι το μεγαλύτερο, διαθέτει
ξενώνες, ταβέρνες και καφενεία. Από εδώ φεύγει δρόμος που συνδέει την Ευρυτανία
με τη Λίμνη Πλαστήρα. Καθένα από τα μικρά χωριά έχει την ιστορία του και οι
ντόπιοι θα χαρούν να σας την αφηγηθούν πίνοντας μαζί σας ένα τσιπουράκι στα
καφενεία: ο Μάραθος με την πετρόχτιστη εκκλησία των Ταξιαρχών του 16ου αιώνα,
τα Επινιανά ιδανικό σημείο εκκίνησης ορειβατικών διαδρομών, το Τρίδεντρο,
χτισμένο στη δεξιά όχθη του ποταμού Αγραφιώτη με έναν πλάτανο-φυσικό μνημείο,
το Τροβάτο με το εκκλησάκι του Αγ. Δημητρίου ( 1641 ) που φιλοξένησε το
Παιδαγωγικό Φροντιστήριο της Στερεάς και Καρπενησίου της Πολιτικής Επιτροπής
Εθνικής Απελευθέρωσης ( ΠΕΕΑ ) το 1944, τα Βραγγιανά με τη Σχολή που
λειτούργησε το 1662 και το Μοναστηράκι με τις εκκλησίες της Παναγίας του 1800
και του Αγίου Δημητρίου του 1900.
Τι να δείτε
Λίμνη Κρεμαστών
Κάτω από τα γαλαζοπράσινα νερά της μεγαλύτερης τεχνητής λίμνης της χώρας βρίσκονται θαμμένα χωριά, εκκλησίες και βοσκοτόπια. Το μόνο που διασώθηκε είναι κάποιες εικόνες και τοιχογραφίες του βυζαντινού ναού της Επισκοπής, του 8ου αιώνα, που ήταν αφιερωμένος στην Παναγία και φυλάσσονται στο Εθνικό Μουσείο Αθηνών. Δημιουργήθηκε μετά την κατασκευή του φράγματος των Κρεμαστών το 1969 και συγκεντρώνει τα νερά των ποταμών Αχελώου, Αγραφιώτη, Ταυρωπού και Τρικεριώτη. Βρίσκεται ανάμεσα στους νομούς Αιτωλοακαρνανίας και Ευρυτανίας και τους καλοκαιρινούς μήνες γραφεία εναλλακτικού τουρισμού οργανώνουν δραστηριότητες με διθέσια canoe-kayak.
Ιερά Μονή Τατάρνας Η ιστορική μονή, που ιδρύθηκε το 1111 και ήταν άμεσα συνδεδεμένη με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του 1821, σήμερα είναι βυθισμένη στην τεχνητή Λίμνη Κρεμαστών. Η νέα ανδρική μονή χτίστηκε το 1969 στα σύνορα Ευρυτανίας-Αιτωλοακαρνανίας και είναι ένα από τα σημαντικότερα θρησκευτικά μνημεία της Ευρυτανίας. Είναι αφιερωμένη στα γενέθλια της Θεοτόκου. Στο μουσείο της φυλάσσονται πολλά κειμήλια όπως άμφια, ευαγγέλια, εικόνες, οι λόγοι του Γρηγορίου Θεολόγου που αποτελούν το αρχαιότερο κειμήλιο της μονής και το καντήλι που φέρεται ότι προσέφερε ως τάμα ο Κατσαντώνης.
Παναγία Στάνας
Κοντά στα χωριά Βραγγιανά, Επινιανά και Άγραφα, η εκκλησία είναι αφιερωμένη στη Γέννηση της Θεοτόκου και έχει χτιστεί μέσα στη σπηλιά ενός βράχου. Η θαυματουργή, όπως λέγεται, εικόνα της Παναγίας μαζί με τις επίσης θαυματουργές εικόνες της Παναγίας Προυσσιώτισας και της Τατάρνας, δεν καταστράφηκαν κατά την περίοδο της Εικονομαχίας. Αριστερά της εκκλησίας υπάρχει το άγριας ομορφιάς και μεγαλύτερο σε μήκος ( 6 χλμ. περίπου ) και βάθος ( 700 μ. ) φαράγγι της περιοχής.
Άγιοι Ταξιάρχες Μαράθου
Φύλακας άγγελος του απομονωμένου χωριού η πιο εντυπωσιακή εκκλησία της περιοχής, είναι το μέρος όπου βαφτίστηκε ο κλεφταρματολός Αντώνης Κατσαντώνης ( Μακρυγιάννης ) ο «αετός» των Αγράφων. Στην ίδια εκκλησία ο Κατσαντώνης όρκισε ως πρωτοπαλίκαρο τον Καραϊσκάκη. Χτίστηκε το 1591 και έχει σπάνιες τοιχογραφίες του 1771, έργο των μαθητών του περίφημου μοναχού Διονυσίου εκ Φουρνά, επίχρυσο τέμπλο με ενδιαφέρουσες εικόνες και ιερά κειμήλια. Το κλειδί για την εκκλησία θα το αναζητήσετε στο καφενείο του Χρήστου Πεσλή.
Άγιος Γεώργιος
Το χωριό Άγραφα έχει πολλές εκκλησίες η πιο παλιά, όμως, είναι η μεταβυζαντινή εκκλησία του Αγίου Γεωργίου που χτίστηκε το 1610. Μάλιστα λόγω των κατολισθήσεων η εκκλησία είχε βουλιάξει το 1887 και μετακινήθηκε ολόκληρη σε νέα θέση χωρίς να πάθει καμιά ζημιά.
Σπηλιά του Κατσαντώνη
Έξω από το χωριό Μοναστηράκι ο δρόμος κατηφορίζει προς τη ρεματιά, περνά δυο πέτρινα γεφύρια και ανεβαίνει το βουνό για να φτάσει έπειτα από μιάμιση ώρα πεζοπορίας στη σπηλιά όπου συνελήφθη και μαρτύρησε ο Κατσαντώνης. Στο σημείο αυτό οι δραστήριοι σύλλογοι των γύρω χωριών διοργανώνουν εκδηλώσεις στη μνήμη του ήρωα.
Γεφύρι του Μανώλη
Το πέτρινο μονότοξο γεφύρι ύψους 22 μ. χτίστηκε το 1659 από κάποιον Μανώλη, ο οποίος οδηγήθηκε στην απόφαση αυτή από ένα όνειρο που τον προέτρεπε να ενώσει τρία αδέλφια. Η ερμηνεία που έδωσε ο ίδιος ήταν ότι τα τρία αδέρφια του ονείρου του ήταν ο Αγραφιώτης, ο Αχελώος και ο Ταυρωπός. Έτσι έχτισε το γεφύρι αυτό που συνδέει την Ανατολική με τη Δυτική Ευρυτανία. Την περίοδο των βροχοπτώσεων το μεγαλύτερο τμήμα του σκεπάζεται από τα νερά.
Ελληνομουσείο Αγράφων
Στο χωριό Βραγγιανά δίπλα στην εκκλησία της Αγίας Παρασκευής υπάρχουν τα απομεινάρια της Ανώτατης Σχολής Ελληνικών και Εκκλησιαστικών Γραμμάτων που ιδρύθηκε το 1661 από τον Ευγένιο Γιαννούλη τον Αιτωλό και προσέλκυσε διάσημους λόγιους της εποχής. Δυστυχώς τίποτα δεν έχει μείνει από την πολύτιμη βιβλιοθήκη με τους 4.000 τόμους. Το χωριό είναι επίσης γενέτειρα του Αναστάσιου Γόρδιου, ενός από τους μεγαλύτερους Δασκάλους του Γένους, ο οποίος έδρασε τη λεγόμενη προδρομική περίοδο του Νεοελληνικού Διαφωτισμού.
Μουσείο Εθνικής Αντίστασης
Το παλιό πέτρινο χωριό Βίνιανη υπήρξε τα χρόνια της Εθνικής Αντίστασης έδρα της «κυβέρνησης του βουνού» και πρωτεύουσα της ελεύθερης Ελλάδας. Το παλιό σχολείο του χωριού σήμερα λειτουργεί ως μουσείο και στις αίθουσές του φιλοξενείται φωτογραφικό και έντυπο υλικό για το ρόλο της Βίνιανης στην Αντίσταση. Στο προαύλιο έχουν στηθεί οι προτομές των υπουργών της «κυβέρνησης βουνού». Εντυπωσιακό είναι, κοντά στο χωριό, το πέτρινο γεφύρι που συνδέει δυο όχθες του Μέγδοβα ( Ταυρωπός ) αλλά και το φαράγγι της Βίνιανης στο οποίο πολλές εταιρείες εναλλακτικού τουρισμού που δραστηριοποιούνται στην περιοχή οργανώνουν καταβάσεις.
Κάτω από τα γαλαζοπράσινα νερά της μεγαλύτερης τεχνητής λίμνης της χώρας βρίσκονται θαμμένα χωριά, εκκλησίες και βοσκοτόπια. Το μόνο που διασώθηκε είναι κάποιες εικόνες και τοιχογραφίες του βυζαντινού ναού της Επισκοπής, του 8ου αιώνα, που ήταν αφιερωμένος στην Παναγία και φυλάσσονται στο Εθνικό Μουσείο Αθηνών. Δημιουργήθηκε μετά την κατασκευή του φράγματος των Κρεμαστών το 1969 και συγκεντρώνει τα νερά των ποταμών Αχελώου, Αγραφιώτη, Ταυρωπού και Τρικεριώτη. Βρίσκεται ανάμεσα στους νομούς Αιτωλοακαρνανίας και Ευρυτανίας και τους καλοκαιρινούς μήνες γραφεία εναλλακτικού τουρισμού οργανώνουν δραστηριότητες με διθέσια canoe-kayak.
Ιερά Μονή Τατάρνας Η ιστορική μονή, που ιδρύθηκε το 1111 και ήταν άμεσα συνδεδεμένη με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του 1821, σήμερα είναι βυθισμένη στην τεχνητή Λίμνη Κρεμαστών. Η νέα ανδρική μονή χτίστηκε το 1969 στα σύνορα Ευρυτανίας-Αιτωλοακαρνανίας και είναι ένα από τα σημαντικότερα θρησκευτικά μνημεία της Ευρυτανίας. Είναι αφιερωμένη στα γενέθλια της Θεοτόκου. Στο μουσείο της φυλάσσονται πολλά κειμήλια όπως άμφια, ευαγγέλια, εικόνες, οι λόγοι του Γρηγορίου Θεολόγου που αποτελούν το αρχαιότερο κειμήλιο της μονής και το καντήλι που φέρεται ότι προσέφερε ως τάμα ο Κατσαντώνης.
Παναγία Στάνας
Κοντά στα χωριά Βραγγιανά, Επινιανά και Άγραφα, η εκκλησία είναι αφιερωμένη στη Γέννηση της Θεοτόκου και έχει χτιστεί μέσα στη σπηλιά ενός βράχου. Η θαυματουργή, όπως λέγεται, εικόνα της Παναγίας μαζί με τις επίσης θαυματουργές εικόνες της Παναγίας Προυσσιώτισας και της Τατάρνας, δεν καταστράφηκαν κατά την περίοδο της Εικονομαχίας. Αριστερά της εκκλησίας υπάρχει το άγριας ομορφιάς και μεγαλύτερο σε μήκος ( 6 χλμ. περίπου ) και βάθος ( 700 μ. ) φαράγγι της περιοχής.
Άγιοι Ταξιάρχες Μαράθου
Φύλακας άγγελος του απομονωμένου χωριού η πιο εντυπωσιακή εκκλησία της περιοχής, είναι το μέρος όπου βαφτίστηκε ο κλεφταρματολός Αντώνης Κατσαντώνης ( Μακρυγιάννης ) ο «αετός» των Αγράφων. Στην ίδια εκκλησία ο Κατσαντώνης όρκισε ως πρωτοπαλίκαρο τον Καραϊσκάκη. Χτίστηκε το 1591 και έχει σπάνιες τοιχογραφίες του 1771, έργο των μαθητών του περίφημου μοναχού Διονυσίου εκ Φουρνά, επίχρυσο τέμπλο με ενδιαφέρουσες εικόνες και ιερά κειμήλια. Το κλειδί για την εκκλησία θα το αναζητήσετε στο καφενείο του Χρήστου Πεσλή.
Άγιος Γεώργιος
Το χωριό Άγραφα έχει πολλές εκκλησίες η πιο παλιά, όμως, είναι η μεταβυζαντινή εκκλησία του Αγίου Γεωργίου που χτίστηκε το 1610. Μάλιστα λόγω των κατολισθήσεων η εκκλησία είχε βουλιάξει το 1887 και μετακινήθηκε ολόκληρη σε νέα θέση χωρίς να πάθει καμιά ζημιά.
Σπηλιά του Κατσαντώνη
Έξω από το χωριό Μοναστηράκι ο δρόμος κατηφορίζει προς τη ρεματιά, περνά δυο πέτρινα γεφύρια και ανεβαίνει το βουνό για να φτάσει έπειτα από μιάμιση ώρα πεζοπορίας στη σπηλιά όπου συνελήφθη και μαρτύρησε ο Κατσαντώνης. Στο σημείο αυτό οι δραστήριοι σύλλογοι των γύρω χωριών διοργανώνουν εκδηλώσεις στη μνήμη του ήρωα.
Γεφύρι του Μανώλη
Το πέτρινο μονότοξο γεφύρι ύψους 22 μ. χτίστηκε το 1659 από κάποιον Μανώλη, ο οποίος οδηγήθηκε στην απόφαση αυτή από ένα όνειρο που τον προέτρεπε να ενώσει τρία αδέλφια. Η ερμηνεία που έδωσε ο ίδιος ήταν ότι τα τρία αδέρφια του ονείρου του ήταν ο Αγραφιώτης, ο Αχελώος και ο Ταυρωπός. Έτσι έχτισε το γεφύρι αυτό που συνδέει την Ανατολική με τη Δυτική Ευρυτανία. Την περίοδο των βροχοπτώσεων το μεγαλύτερο τμήμα του σκεπάζεται από τα νερά.
Ελληνομουσείο Αγράφων
Στο χωριό Βραγγιανά δίπλα στην εκκλησία της Αγίας Παρασκευής υπάρχουν τα απομεινάρια της Ανώτατης Σχολής Ελληνικών και Εκκλησιαστικών Γραμμάτων που ιδρύθηκε το 1661 από τον Ευγένιο Γιαννούλη τον Αιτωλό και προσέλκυσε διάσημους λόγιους της εποχής. Δυστυχώς τίποτα δεν έχει μείνει από την πολύτιμη βιβλιοθήκη με τους 4.000 τόμους. Το χωριό είναι επίσης γενέτειρα του Αναστάσιου Γόρδιου, ενός από τους μεγαλύτερους Δασκάλους του Γένους, ο οποίος έδρασε τη λεγόμενη προδρομική περίοδο του Νεοελληνικού Διαφωτισμού.
Μουσείο Εθνικής Αντίστασης
Το παλιό πέτρινο χωριό Βίνιανη υπήρξε τα χρόνια της Εθνικής Αντίστασης έδρα της «κυβέρνησης του βουνού» και πρωτεύουσα της ελεύθερης Ελλάδας. Το παλιό σχολείο του χωριού σήμερα λειτουργεί ως μουσείο και στις αίθουσές του φιλοξενείται φωτογραφικό και έντυπο υλικό για το ρόλο της Βίνιανης στην Αντίσταση. Στο προαύλιο έχουν στηθεί οι προτομές των υπουργών της «κυβέρνησης βουνού». Εντυπωσιακό είναι, κοντά στο χωριό, το πέτρινο γεφύρι που συνδέει δυο όχθες του Μέγδοβα ( Ταυρωπός ) αλλά και το φαράγγι της Βίνιανης στο οποίο πολλές εταιρείες εναλλακτικού τουρισμού που δραστηριοποιούνται στην περιοχή οργανώνουν καταβάσεις.
0 σχόλια: